[...] oddechowy składa się z przewodu nosowego, gardła, krtani, tchawicy i płuc.
Jama nosowa przedzielona jest przegrodą nosową na prawą i lewą część, obie łączą się w gardle w otworze nosowo-gardłowym.
Trąbka Eustachiusza otwiera się w części nosowej gardła szczelinowymi otworami na ścianie jamy gardłowej, łącząc ucho środkowe z gardłem.
Krtań składa się z chrząstki tarczkowatej, pierścieniowatej, nalewkowatej i nagłośni.
Tchawica ma ok 9 cm długości i znajduje się między krtanią, a rozwidleniem tchawicy w środkowej części klatki piersiowej na wysokości piątej przestrzeni międzyżebrowej.
Uformowana jest z 60 - 70 chrzęstnych pierścieni o kształcie litery C. Płuca znajdują się w stożkowatej klatce piersiowej, od pierwszej do dziesiątej przestrzeni międzyżebrowej. Doogonowa powierzchnia każdego płuca jest wklęsła i styka się z kopulistą przeponą.
W przeponie wyróżnia się część mostkową przyczepioną do chrząstki mieczykowatej, chrząstkowej części ostatnich pięciu żeber oraz część żebrową, przyczepioną do żeber i część grzbietową, która przyczepiona jest dwoma ścięgnistymi słupami do grzbietowej ściany klatki piersiowej. Słupy te mogą mieć przyczepy w kierunku doogonowym aż do ostatniego kręgu lędźwiowego.
Lewe płuco ma płat doczaszkowy i doogonowy oddzielony skośną szczeliną na poziomie szóstej lub siódmej przestrzeni między żebrowe.
Serce przylega do doogonowej powierzchni płata doczaszkowego.
Prawe płuco ma płat doczaszkowy, środkowy, doogonowy i dodatkowy, płat doczaszkowy i środkowy tworzą wcięcie sercowe
Liczba oddechów na minutę wynosi 33-36, przy objętości oddechowej 6 ml.
Płuca fretki są duże w stosunku do wielkości ciała i łącznie z giętkością ściany klatki piersiowej są wyrazem adaptacji do polowania podziemnego.
Nabłonek tchawicy jest słabo unerwiony i odruch kaszlu jest wywołany podrażnieniem krtani, a nie tchawicy. Tchawica wyścielona jest urzęsionym nabłonkiem z licznymi, wydzielającymi płyn gruczołami podśluzówkowymi oraz komórkami, których ilość wzrasta w kierunku oskrzeli.
W normalnych warunkach wytwarzana jest niewielka ilość płynnej wydzieliny w tchawicy, ale sekrecja płynu i śluzu może nasilić się w czasie stresu lub wydychania drażniącej substancji.
Maggie Lloyd (1999) Fretki: warunki zdrowotne, hodowla, rozpoznanie i leczenie chorób
Jest typowy dla mięsożernych. Jama ustna duża, szczeliny wargowe sięgają dalej niż łamacze, a dół stawowy stawu skroniowo-żuchwowego ma krawędź, która zapobiega zwichnięciu żuchwy przy szerokim otwarciu jamy ustnej.
Szczęki są silne, żuchwa minimalnie większa od szczęki górnej, co umożliwia akcje tnącą w czasie żucia. Górne kły mogą wystawać po za dolną szczękę, a korzenie wszystkich kłów są dłuższe niż korony zębów, należy o tym pamiętać przy ich usuwaniu.
Zębów mlecznych 30, ułożonych 2(I3/4, C 1/1, P3/3)
Zębów stałych 34, ułożonych2(I3/3, C1/1, P 3/3, M 1/2)
Gdzie:
I - Inicisivi - Siekacze
C - Caninus - Kły
P - Praemolares - Zęby Przednie
M - Molares - Trzonowe
Po narodzinach widoczne są grzebienie na dziąsłach, a zęby mleczne wyrzynają się między drugim, a czwartym tygodniem życia. Stałe kły pojawiają się po 47 dniach, zanim wypadną mleczne kły w okresie 56-70 dni. Stałe siekacze wyżynają się między szóstym, a ósmym tygodniem, pozostałe zęby stałe po dziesiątym tygodniu życia. u fretek często występuje dodatkowe siekacze. Górny trzeci przedtrzonowy i dolny pierwszy trzonowy są łamaczami, każdy z nim wyposażony w trzy korzenie. pozostałe przednie mają po dwa korzenie, górny trzonowy 3, a dolne drugie jeden.
Przełyk zaczyna się w tylniej części gardła i wchodzi do wpustu żołądka, ma ok 18 cm długości. W okolicy szyi przebiega początkowo nad tchawicą, na wysokości wpustu klatki piersiowej układa się po jej lewej stronie. Dalej przełyk przechodzi przez rozwór przełykowy, między patami wątroby i wpada do żołądka. Na przełyku występują trzy obszary przewężeń: na początku, przy skrzyżowaniu z lewym oskrzelem i w rozworze przełykowym.
Żołądek jest prosty, podobny do żołądka psa i kota, ma różną wielkość i położenie, w zależności od wypełnienia. Leży w przedniej okolicy jamy brzusznej i przylega do doogonowej krzywizny wątroby.
Łatwo można odróżnić odźwiernik.
Jelito cienkie składa się z dwunastnicy, jelita czczego, biodrowego i ma ok 190 cm długości na ok 5 mm średnicy. Trudno jest odróżnić wizualnie poszczególne odcinki tego jelita. U fretek nie występuje jelito ślepa i zastawka biodrowo-okrężnicowa. Jelito cienkie i grube ułożone jest w doogonowej okolicy jamy brzusznej, tam również występuje węzeł chłonny krezkowy.
Okrężnica jest krótka, łączna długość części wpustowej, poprzecznej i zstępującej wynosi ok 10 cm.
Wątroba złożona z sześciu płatów: lewy boczny. Lewy przyśrodkowy, czworoboczny, prawy przyśrodkowy, prawy boczny i ogoniasty.
Pęcherzyk żółciowy w kształcie gruszkowatym, usytuowany między płatem czworobocznym, a prawym przyśrodkowym.
Przewód żółciowy wchodzi do dwunastnicy razem z przewodem trzustkowym.
Trzustka ma kształt litery V , wyróżnia się w niej dwie części: jedna sięga poniżej zstępującej dwunastnicy, a druga zajmuje obszar między żołądkiem i śledzioną.
Śledziona ma kształt półksiężyca i zabarwienie szaro-brązowe, jej wymiary to ok 5x2x0,8 cm.
Fretki mają pięć gruczołów ślinowych, które po stymulacji wydzielają różne rodzaje płynów. Po wymieszaniu powstaje z nich ślina, hipotoniczna wobec osocza. Ponieważ fretki zwykle bardzo szybko jedzą pokarm, ślina prawdopodobnie odgrywa zaledwie niewielką rolę w trawieniu, ale może być ważna przy lubrykacji pokarmu.
Mięśnie przełyku są prążkowane, odcinek szyjny i piersiowy wyścielony jest zrogowaciałym nabłonkiem wielowarstwowym płaskim.
Żołądek ma dużą pojemność, dorosłe fretki mogą wypić 100 ml na 1 minutę, jednak potem wymiotują z łatwością w skutek reakcji nadmiernego rozciągnięcia żołądka lub stymulacji chemicznej . Wymiotowanie często poprzedzone jest przez odruchy zwrotne, nadmierne ślinienie, trzymanie głowy ku dołowi i przymykanie oczu.
W normalnych warunkach, po jedzeniu, większość pokarmu gromadzona jest w żołądku, gdzie treść miesza się z enzymami trawiennymi i kwasem solnym, zanim zostanie przesunięta do jelita cienkiego. Jelita fretki są krótkie, co powoduje szybkie przejście pokarmu przez przewód pokarmowy ( cykl trawienny trwa 3-4 godziny). Aby więc zapewnić odpowiednią strawność i wchłanianie składników w tak krótkim czasie, należy podawać fretką wysoko strawną dietę o dużej koncentracji energii.
Maggie Lloyd (1999) Fretki: warunki zdrowotne, hodowla, rozpoznanie i leczenie chorób/ Ilustracje pochodzą z MARSHALL Anatomie Poster laminiert
Fretka jak na swoją wielkość ma bardzo dużą czaszkę, czaszka jest bezszwowa, o wydłużonym kształcie
Kręgosłup zbudowany z:
Kręgi fretki są duże w porównaniu z wielkością zwierzęcia. Kręgi szyjne są większe niż piersiowe, umożliwiają działanie potężnego umięśnienia, niezbędnego do poruszania głowy w czasie łapania ofiary.
2 pierwsze i ostatni 7-dmy kręgi szyjne to atlasy ( zbudowane z dwóch skrzydełek i otworu kręgowego, w którym łączy się tkanka nerwowa), pozostałe kręgi szyjne to Axis, z długim wyrostkiem nazwanym zębem, który idealnie pasuje do otworu w atlasie. Budowa analogiczna do innych ssaków
klatka piersiowa jest długa,z 14 lub 15 żebrami. Czasami zdarza się taż że fretka ma po jednej stronie 14, a po drugiej 15 żeber - to nie jest żadna anomalia.
Pierwsze 10 par żeber jest połączone z mostkiem, pozostałe tworzą łuk żebrowy. Wpust do klatki piersiowej, ograniczony przez pierwszą parę żeber i mostek jest bardzo wąski, co powoduje, że jakiekolwiek twory w przedniej części klatki piersiowej mogą szybko powodować zaburzenia połykania i duszności.
Tylna część klatki piersiowej jest znacznie szersza i obejmuje wiele narządów jamy brzusznej.
Mostek składa się z ośmiu kostnych segmentów i chrząstek wyrostka mieczykowatego.
Kręgi lędźwiowe mają połączenia stawowe umożliwiające znaczny zakres ruchu pionowego przy niewielkim ruchu bocznym. Trzy kręgi krzyżowe są zrośnięte, połączenia stawowe krzyżowo-biodrowe występują między pierwszym kręgiem krzyżowym, a kością biodrową.
Szkielet ogona składa się z 18 kręgów ogonowych. Trzy pierwsze kręgi tworzą sklepienie kanału miednicy, a drugi do piątego mają wgłębienie obejmujące tętnice i żyłę. Kolejne kręgi stają się coraz mniejsze, a ich budowa prostsza.
Kończyny są relatywnie krótsze i wszystkie cztery zakończone pięciu palcami z opuszkami i pazurami. Pazury się nie chowają i konieczne jest ich skracania.
Kończyna przednia zbudowana jest z kości ramieniowej, łokciowej i promieniowej, siedmiu kości nadgarstka, ułożonych w dwóch rzędach, oraz pięciu kości śródręcza i pięciu palców, gdzie pierwszy palec złożony 2 , a pozostałe z 3 paliczków.
Kończyna ta łączy się z klatką piersiową za pomocą mięśni połączeniem barkowo-piersiowym.
Obojczyk występuje w formie małej, spłaszczonej pałeczki, która leży w obrębie ścięgna mięśnia ramienno-głowowego, dlatego fretka bez problemu obraca głową w zakresie 180 stopni. Kończyna tylnia zbudowana z kości udowej, piszczelowej, strzałkowej, siedmiu kości stępu, pięciu kości śródstopia i palców jak w kończynie przedniej.
Kość piszczelowa jest najdłuższą kością kończyny, cienka kość strzałkowa łączy się z bocznym kłykciem kości piszczelowej i w dalszym odcinku zarówno z kością piszczelową jak i z kością stępu piszczelową.
W stawie kolanowym widoczne są 2 trzeszczki: rzepka, która ślizga się po bloczku na doczaszkowej powierzchni dalszej odcinka kości udowej i boczna trzeszczka usytuowana doogonowo na bocznym kłykciu kości udowej. U samców fretki występuje kość prąciowa w kształcie J, może osiągnąć 4,5 cm długości.
Maggie Lloyd (1999) Fretki: warunki zdrowotne, hodowla, rozpoznanie i leczenie chorób/ Ilustracje pochodzą z MARSHALL Anatomie Poster laminiert
Jest typowy dla mięsożernych. Jama ustna duża, szczeliny wargowe sięgają dalej niż łamacze, a dół stawowy stawu skroniowo-żuchwowego ma krawędź, która zapobiega zwichnięciu żuchwy przy szerokim otwarciu jamy ustnej.
Szczęki są silne, żuchwa minimalnie większa od szczęki górnej, co umożliwia akcje tnącą w czasie żucia. Górne kły mogą wystawać po za dolną szczękę, a korzenie wszystkich kłów są dłuższe niż korony zębów, należy o tym pamiętać przy ich usuwaniu.
Zębów mlecznych 30, ułożonych 2(I3/4, C 1/1, P3/3)
Zębów stałych 34, ułożonych2(I3/3, C1/1, P 3/3, M 1/2)
Gdzie:
I - Inicisivi - Siekacze
C - Caninus - Kły
P - Praemolares - Zęby Przednie
M - Molares - Trzonowe
Po narodzinach widoczne są grzebienie na dziąsłach, a zęby mleczne wyrzynają się między drugim, a czwartym tygodniem życia. Stałe kły pojawiają się po 47 dniach, zanim wypadną mleczne kły w okresie 56-70 dni. Stałe siekacze wyżynają się między szóstym, a ósmym tygodniem, pozostałe zęby stałe po dziesiątym tygodniu życia. u fretek często występuje dodatkowe siekacze. Górny trzeci przedtrzonowy i dolny pierwszy trzonowy są łamaczami, każdy z nim wyposażony w trzy korzenie. pozostałe przednie mają po dwa korzenie, górny trzonowy 3, a dolne drugie jeden.
Przełyk zaczyna się w tylniej części gardła i wchodzi do wpustu żołądka, ma ok 18 cm długości. W okolicy szyi przebiega początkowo nad tchawicą, na wysokości wpustu klatki piersiowej układa się po jej lewej stronie. Dalej przełyk przechodzi przez rozwór przełykowy, między patami wątroby i wpada do żołądka. Na przełyku występują trzy obszary przewężeń: na początku, przy skrzyżowaniu z lewym oskrzelem i w rozworze przełykowym.
Żołądek jest prosty, podobny do żołądka psa i kota, ma różną wielkość i położenie, w zależności od wypełnienia. Leży w przedniej okolicy jamy brzusznej i przylega do doogonowej krzywizny wątroby.
Łatwo można odróżnić odźwiernik.
Jelito cienkie składa się z dwunastnicy, jelita czczego, biodrowego i ma ok 190 cm długości na ok 5 mm średnicy. Trudno jest odróżnić wizualnie poszczególne odcinki tego jelita. U fretek nie występuje jelito ślepa i zastawka biodrowo-okrężnicowa. Jelito cienkie i grube ułożone jest w doogonowej okolicy jamy brzusznej, tam również występuje węzeł chłonny krezkowy.
Okrężnica jest krótka, łączna długość części wpustowej, poprzecznej i zstępującej wynosi ok 10 cm.
Wątroba złożona z sześciu płatów: lewy boczny. Lewy przyśrodkowy, czworoboczny, prawy przyśrodkowy, prawy boczny i ogoniasty.
Pęcherzyk żółciowy w kształcie gruszkowatym, usytuowany między płatem czworobocznym, a prawym przyśrodkowym.
Przewód żółciowy wchodzi do dwunastnicy razem z przewodem trzustkowym.
Trzustka ma kształt litery V , wyróżnia się w niej dwie części: jedna sięga poniżej zstępującej dwunastnicy, a druga zajmuje obszar między żołądkiem i śledzioną.
Śledziona ma kształt półksiężyca i zabarwienie szaro-brązowe, jej wymiary to ok 5x2x0,8 cm.
Fretki mają pięć gruczołów ślinowych, które po stymulacji wydzielają różne rodzaje płynów. Po wymieszaniu powstaje z nich ślina, hipotoniczna wobec osocza. Ponieważ fretki zwykle bardzo szybko jedzą pokarm, ślina prawdopodobnie odgrywa zaledwie niewielką rolę w trawieniu, ale może być ważna przy lubrykacji pokarmu.
Mięśnie przełyku są prążkowane, odcinek szyjny i piersiowy wyścielony jest zrogowaciałym nabłonkiem wielowarstwowym płaskim.
Żołądek ma dużą pojemność, dorosłe fretki mogą wypić 100 ml na 1 minutę, jednak potem wymiotują z łatwością w skutek reakcji nadmiernego rozciągnięcia żołądka lub stymulacji chemicznej . Wymiotowanie często poprzedzone jest przez odruchy zwrotne, nadmierne ślinienie, trzymanie głowy ku dołowi i przymykanie oczu.
W normalnych warunkach, po jedzeniu, większość pokarmu gromadzona jest w żołądku, gdzie treść miesza się z enzymami trawiennymi i kwasem solnym, zanim zostanie przesunięta do jelita cienkiego. Jelita fretki są krótkie, co powoduje szybkie przejście pokarmu przez przewód pokarmowy ( cykl trawienny trwa 3-4 godziny). Aby więc zapewnić odpowiednią strawność i wchłanianie składników w tak krótkim czasie, należy podawać fretką wysoko strawną dietę o dużej koncentracji energii.
Maggie Lloyd (1999) Fretki: warunki zdrowotne, hodowla, rozpoznanie i leczenie chorób/ Ilustracje pochodzą z MARSHALL Anatomie Poster laminiert
Oryginał artykułu znajdziesz na www.moferretpaws.org
Ludzie często zastanawiają się, kiedy jest odpowiedni moment na eutanazje.
Nie ma na to łatwej odpowiedzi.
Jednym z rozwiązań jest wybrać trzy rzeczy, które cieszą fretkę. Kiedy one już dla niej będą nieosiągalne, zastanów się nad jakością jej życia, Pomyśl czy te życie nadal jest życiem i czy ją cieszy.
Jeśli odpowiedz brzmi NIE to być może jest odpowiedni czas na eutanazję.
Wet to również osoba, na którą możesz liczyć, on ci pomoże podjąć słuszną decyzje.
Kiedy fretka jest chora MUSISZ zrobić wszystko by wyzdrowiała - podawać leki, poić, karmić czy poddać operacji.
Niestety czasami eutanazja to jedyne co możemy dla niej zrobić.
Nikt nie chce decydować o śmierci, ale zadaj sobie pytanie - dlaczego chcesz zachować te ukochane zwierze przy życiu, jeśli ono tak bardzo cierpi z bólu.
Należy być uczciwym z samym sobą, nie można pozwolić by decydowała samolubność.
Będzie to bardzo trudne pożegnanie ;(
Ale gdy fretka jest bardzo chora i nie ma na to lekarstwa, największy dar jaki możesz jej podarować to wolność od bólu - to eutanazja.
Już zawsze będziesz sobie zadawał pytanie - czy to była słuszna decyzja.
Zostań z nią do końca, niech się czuje bezpiecznie i kochana !!!
Śmierć wydaje nam się bezsensowna, co to za nagroda za całe ciepło i miłość jaką ją darzyłeś.
Nie traktuj jej jak koniec, ja pragnę wierzyć że to dopiero początek - mimo, iż tak bolesny.
Zobaczysz, że los ma dla ciebie już nowe zadania - Bo nie można zmarnować tej miłości którą nosisz w sercu i którą możesz pokochać inne Boże stworzenie !!!